NETCONGESTIE
Een overvol stroomnet – welke oplossingen zijn er?
SPANNING OP HET NET – De energietransitie is in volle gang, alleen kan de verouderde infrastructuur van ons elektriciteitsnet het niet aan. Netcongestie is een groeiend probleem binnen de energiesector en voor bedrijven. Het probleem is niet dat er onvoldoende (groene) stroom is, maar dat deze stroom niet op het juiste moment naar de juiste bestemming kan worden geleid. Netcongestie ontstaat wanneer het elektriciteitsnet zijn maximale capaciteit bereikt en er een risico is op verstopping (file). Er is zowel congestie voor afname als voor het terugleveren.
Oorzaken netcongestie
Afnamecongestie ontstaat wanneer er op bepaalde momenten een te grote vraag is naar elektriciteit, waardoor het netwerk overbelast kan raken. In het verleden was het elektriciteitsnet eenrichtingsverkeer: de stroom kwam direct van de centrale richting de huishoudens en bedrijven. Met de komst van wind- en zonne-energie is het nu ook tweerichtingsverkeer. Die vooruitgang past niet bij het oorspronkelijke eenrichtingsverkeer van het net. Daardoor hebben we nu met spanningsproblemen te maken. Teruglevercongestie treedt op wanneer de hoeveelheid energie die wordt teruggeleverd aan het netwerk of de hoofdaansluiting de capaciteit overschrijdt. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer zonnepanelen of windmolens meer energie opwekken dan het netwerk aankan.
Netcongestie door piekbelasting, Veel bedrijven vragen tijdens piekmomenten meer stroom dan contractueel is afgesproken met hun netbeheerder. Dit veroorzaakt incidentele netcongestie. Als jouw bedrijf meer energie vraagt dan het gecontracteerd transportvermogen (GTV), kan de netbeheerder aansprakelijk stellen voor eventuele schade. Veel ondernemers weten niet precies wat hun GTV is bij hun energieleverancier. Zorg ervoor dat je dit duidelijk in kaart hebt om problemen te voorkomen.
Deze situaties kunnen leiden tot storingen, inefficiëntie en zelfs black-out-situaties. Ook kan de netbeheerder boetes opleggen voor het ongeoorloofd terugleveren of voor GTV overschrijdingen.
Welke oplossingen zijn er voor deze uitdagingen op het elektriciteitsnet?
1. Uitbreiden elektriciteitsnetwerk
Een mogelijke oplossing is het verbeteren en verzwaren van de infrastructuur, met name het elektriciteitsnetwerk. Door te investeren in nieuwe kabels en transformatoren, kan de capaciteit van het netwerk vergroot worden. Op deze manier kan de toenemende vraag naar (duurzame) energie beter worden opgevangen. Echter hebben de netbeheerders te maken met grote capaciteitsproblemen, dit is goed te zien op deze capaciteitskaart van Nederland. Klanten worden geïnformeerd dat ze mogelijk pas na 2028 of 2030 aangesloten kunnen worden of over meer vermogen kunnen beschikken.
2. Energiemanagementsysteem
Het begint allemaal met duurzaam opgewekte energie gebruiken op het moment dat het wordt opgewekt. In het energiesysteem van de toekomst maakt het namelijk uit wanneer je energie gebruikt. Slimme technologie kan hierbij een belangrijke rol spelen en zorgen voor het reguleren van de netcongestie. Het begint met inzicht: hoe ziet je huidige elektriciteitsverbruik eruit? Op welke momenten van de dag gebruik ik veel of weinig stroom? Door gebruik te maken van meet- en regelsystemen kunnen bedrijven hun stroomvraag nauwkeurig afstemmen op het aanbod of de capaciteit, waardoor congestie wordt verminderd. Deze inzichten zorgen ervoor dat je precies weet waar en wanneer er nog ruimte is zodat je toch die extra laadpalen kan plaatsen of verder kan verduurzamen.
- Een voorbeeld hiervan is een Energiemanagementsysteem (EMS), waarmee je energiestromen kan monitoren en de afname kan aansturen. Dit resulteert in kostenbesparingen en een vermindering van de belasting op het elektriciteitsnet. Een effectief EMS biedt bedrijven talloze voordelen. Ten eerste zorgt het voor een beter inzicht in het energieverbruik van de organisatie, inclusief de piekuren en -dagen. Ten tweede kun je hiermee sturen om bijvoorbeeld (delen van) het productieproces te verschuiven naar momenten wanneer er geen congestie is of om ervoor te zorgen dat het Gecontracteerd Transportvermogen niet overschreden wordt.
- Door het plaatsen van een dynamische vermogensregeling, wordt de opgewekte zonnestroom continu afgestemd op de energievraag van het bedrijf. Hiermee creëer je een hoger eigen verbruik, zonder terug te leveren of met maximaal (instelbaar) vermogen terug te leveren.
3. Energieopslag
Ook is het belangrijk om te kijken naar flexibele oplossingen zoals energieopslag. Door overtollige stroom op te slaan in bijvoorbeeld batterijen of waterstofinstallaties kan deze op een later tijdstip weer worden gebruikt wanneer er meer vraag is. Op deze manier kunnen pieken in het stroomverbruik en -opwek worden opgevangen, waardoor congestie wordt voorkomen. Lees hier ons Blog: Is het zinvol om te investeren in een zakelijke opslagbatterij?
4. Energy hub
Een Energy hub, ook wel bekend als een Smartgrid, is een intelligent energienetwerk dat lokaal elektriciteit opwekt, opslaat en distribueert op een efficiënte en duurzame manier. Een Energy hub kan gebruik maken van diverse hernieuwbare bronnen, zoals zonnepanelen, windturbines en biomassa-installaties, om elektriciteit op te wekken. Dankzij slimme technologieën kan de Energy hub het energieverbruik monitoren en reguleren op basis van de vraag en beschikbaarheid van energie. Hierdoor kan overtollige energie worden opgeslagen voor later gebruik of worden teruggeleverd aan het elektriciteitsnet.
Door de slimme technologieën kan de energy hub nauwkeurig voldoen aan de vraag naar energie, waardoor pieken en dalen in het energieverbruik worden gereguleerd. Daarnaast zijn er ook mogelijkheden om Energy hubs te combineren met andere slimme toepassingen, zoals slimme meters en domotica. Hierdoor kan een geïntegreerd systeem ontstaan waarin energieverbruik, comfort en duurzaamheid hand in hand gaan.
Geen one-size-fits-all oplossing
In dit artikel hebben we enkele mogelijke oplossingen besproken die kunnen bijdragen aan het verminderen van netcongestie in de energiesector. Het is duidelijk dat er geen one-size-fits-all oplossing is, maar eerder een combinatie van maatregelen die samen een toekomstbestendig stroomnetwerk kunnen creëren. Door te blijven investeren in infrastructuur en slimme technologieën, kunnen we zorgen voor een stabiele en betrouwbare stroomvoorziening voor zowel huidige als toekomstige generaties.
Meer lezen? Eerste Hulp Bij Netcongestie van het Gelders Energieakkoord
Kremer denkt graag mee over een inventieve oplossing en uitvoering op het gebied van netcongestie, neem hiervoor contact op met onze StroomVersnellers.